استکبارستیزی همچنان هویت اصلی جنبش دانشجویی/ چرا ۱۶ آذر در تاریخ ماندگار شد؟
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۱۲۳۴
حوزه تشکلهای دانشگاهی خبرگزاری فارس، جنبش دانشجویی در طول تاریخ همواره روحیه استکبارستیزی خود را حفظ کرده و در این مسیر توانسته اتفاقات ماندگاری را رقم بزند. یکی از برجستهترین اتفاقات هم در این باره در 16 آذر سال 1332 رخ داد، روزی که دانشجویان در دانشگاه تهران در مقابل فرستاده دولت امریکا ایستادند و یک روز تاریخی را رقم زدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پس از انتقال قدرت از رضا پهلوی به محمدرضا شاه، دانشگاه تهران با محوریت حزب توده به دلیل آزادی سیاسی ناشی از انتقال قدرت، محفل تحولات فرهنگی و سیاسی کشور شد. در همین سالها بود که تئوریسینهای سیاسی با ترجمه و مطالعه نظریههای غربی، ایدههای جدید سیاسیای که باعث کنترل قدرت و یا تغییر حکومت میشد، را در بین جوانان و دانشجویان رواج می دادند.عدهای غربگرایی و یا پیروی از کمونیست را پیشه خود قرار داده بودند؛ در مقابل عدهای نیز طرف دار ملیگرایی بودند. نمود فعالیت همه این گروهها در دانشگاه و روزنامههایی دیده میشد که پس از مدت بسیار کوتاهی توسط دولت توقیف میشدند.
در آن ایام کوچکترین تصمیمات محمدرضا پهلوی، نخست وزیر و کابینهاش توسط آنان در دانشگاه طرح و نقد میشد و تا مدتی موافقان و مخالفانشان در باب آن به صحبت میپرداختند و حتی دست به اعتصاب و شورش میزدند. مطرحترین و بزرگترین نقد و اعتراض دانشجویان به حکومت پهلوی دوم ، تنها چهار ماه پس از سرنگونی دولت مصدق اتفاق افتاد.
محمدرضا پهلوی که احساس میکرد پس از کودتا، کشور را کاملا به دست گرفته، تصمیم داشت که بار دیگر رابطه ایران -بریتانیا، که توسط مصدق به بنبست رسیده بود، را بهبود بخشد. این تصمیم باید با همراهی آمریکا به انجام میرسید، اما ارتباط با هر دوی این کشورها برخلاف نظر نخبگان و جامعه دانشجویی قرار گرفت. در واقع انعکاس نظر شاه و در ادامه پخش خبر بازدید رسمی ریچارد نیکسون -نماینده وقت ریاست جمهوری ایالت متحده آمریکا-از ایران، که در 24 آبان ماه انتشار یافت، بستر اصلی اعتراضهای گسترده دانشجویی بود.
از آن پس کلاسهای درس به محفلی برای بحث و دانشگاه تهران به محلی برای اعتراض و اعتصابها تبدیل شد. این مخالفتها در روز 14 آذر پس از اعلام رسمی زاهدی-نخست وزیر وقت- از ارتباط مستقیم با بریتانیا، با حمایت" نهضت مقاومت ملی" به اوج خود رسید. فعالین دانشجویی با سخنرانی هم دانشگاهیهایشان را به اعتراض فرا میخواندند و نا آرامیها به سراسر دانشگاه تسری یافت.
15 آذر نیز به همین منوال گذشت تا در روز 16 آذر حکومت برای کنترل اوضاع تصمیم به سرکوب نظامی گرفت.
سر انجام اولین حمله نظامی به محیط دانشگاه در تاریخ کشور اتفاق افتاد.دانشگاه توسط سربازها به مکانی امنیتی تبدیل شد و برای جلوگیری از تنش میان آنها و دانشجویان، رئیس دانشگاه آن روز را تعطیل اعلام کرد. این اتفاقات با اعتراض هایی از سمت دانشجویان رو به رو شد .در ادامه سربازان ویژهی ارتشی به کلاسها حمله و صدها تن از دانشجویان معترض را زخمی و دستگیر کردند. در این میان سه تن از دانشجویان به نام های احمد قندچی(طرفدار جبهه ملی)، آذر (مهدی) شریعترضوی و مصطفی بزرگنیا(عضو کمیته مرکزی سازمان جوانان حزب توده ایران ) با شلیک گلوله نیروهای نظامی به قتل رسیدند.
دو روز پس از این کشتار نیکسون در دانشکده حقوق دانشگاه تهران، در برابر عکاسان و روزنامه نگاران، دکترای افتخاری این دانشگاه را دریافت کرد و دولت وقت نیز مجبور شد این کشتار را نوعی دفاع از خود معرفی کند، اما کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی - اتحادیه ملی که مکانی برای نقد حکومت پهلوی در قبل از انقلاب اسلامی ایران به حساب میآمد روز 16 آذر را روز دانشجو نام گذاری کرد.
69 سال از واقعه 16 آذر سال 1332 و شهادت سه دانشجو به دست حکومت پهلوی در دانشگاه تهران می گذرد، اما هنوز جنبش دانشجویی به پیروی از روحیه استکبارستیزی و ذات آزاده خواهی خود هر سالِ یاد این روز را گرامی میدارد و هنوز هم بیتوجه به سهم خواهی های سیاسی، با فعالیت در تشکلها و انجمنهای علمی، سیاسی، فرهنگی اجتماعی راستگو ترین منتقد دولت و دلسوزترین فعال مدنی جامعه به حساب میآید.
پایان پیام /
منبع: فارس
کلیدواژه: دانشگاه 16 آذر دانشگاه تهران جنبش دانشجویی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۱۲۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فراخوان ثبتنام دانشجویی طرح «حامیم» در لرستان
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان لرستان، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه لرستان، دوره توانمندسازی دانشجویان فعال فرهنگی، سیاسی، اجتماعی موسوم به طرح حامیم را در این دانشگاه برگزار میکند.
دانشجویان علاقهمند برای ثبتنام در این طرح تا ۲۰ اردیبهشت سال جاری فرصت دارند به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه لرستان واقع در ساختمان دانشکده فنی و مهندسی این دانشگاه مراجعه کنند. اولویت ثبتنام با دانشجویان ورودی سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ است.
از جمله مزایای شرکت در این طرح میتوان به معادلسازی با ۲ واحد از درس معارف اسلامی در مرحله کشوری، اعطای گواهی دوره، برگزاری نشستهای معرفتی و مهارتی، برگزاری فوق برنامههای ورزشی و تفریحی، برگزاری دوره تکمیلی در شهر مقدس مشهد و بهرهمندی از امتیازات آموزشی دروس معارف اشاره کرد.