استکبارستیزی همچنان هویت اصلی جنبش دانشجویی/ چرا ۱۶ آذر در تاریخ ماندگار شد؟
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۱۲۳۴
حوزه تشکل‌های دانشگاهی خبرگزاری فارس، جنبش دانشجویی در طول تاریخ همواره روحیه استکبارستیزی خود را حفظ کرده و در این مسیر توانسته اتفاقات ماندگاری را رقم بزند. یکی از برجسته‌ترین اتفاقات هم در این باره در 16 آذر سال 1332 رخ داد، روزی که دانشجویان در دانشگاه تهران در مقابل فرستاده دولت امریکا ایستادند و یک روز تاریخی را رقم زدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پس از انتقال قدرت از رضا پهلوی به محمدرضا شاه، دانشگاه تهران با محوریت حزب توده به دلیل آزادی سیاسی ناشی از انتقال قدرت، محفل تحولات فرهنگی و سیاسی کشور شد. در همین سال‌ها بود که تئوریسین‌های سیاسی با ترجمه و مطالعه نظریه‌های غربی، ایده‌های جدید سیاسی‌ای که باعث کنترل قدرت و یا تغییر حکومت می‌شد، را در بین جوانان و دانشجویان رواج می دادند.عده‌ای غرب‌گرایی و یا پیروی از کمونیست را پیشه خود قرار داده بودند؛ در مقابل عده‌ای نیز طرف دار ملی‌گرایی بودند. نمود فعالیت همه این گروه‌ها در دانشگاه و روزنامه‌هایی دیده می‌شد که پس از مدت بسیار کوتاهی توسط دولت توقیف می‌شدند.
در آن ایام کوچک‌ترین تصمیمات محمدرضا پهلوی، نخست وزیر و کابینه‌اش توسط آنان در دانشگاه طرح و نقد می‌شد و تا مدتی موافقان و مخالفانشان در باب آن به صحبت می‌پرداختند و حتی دست به اعتصاب و شورش می‌زدند. مطرح‌ترین و بزرگترین نقد و اعتراض دانشجویان به حکومت پهلوی دوم ، تنها چهار ماه پس از سرنگونی دولت مصدق اتفاق افتاد.
محمدرضا پهلوی که احساس می‌کرد پس از کودتا، کشور را کاملا به دست گرفته، تصمیم داشت که بار دیگر رابطه ایران -بریتانیا، که توسط مصدق به بن‌بست رسیده بود، را بهبود بخشد. این تصمیم باید با همراهی آمریکا به انجام می‌رسید، اما ارتباط با هر دوی این کشورها برخلاف نظر نخبگان و جامعه دانشجویی قرار گرفت. در واقع انعکاس نظر شاه و در ادامه پخش خبر بازدید رسمی ریچارد نیکسون -نماینده وقت ریاست جمهوری ایالت متحده آمریکا-از ایران، که در 24 آبان ماه انتشار یافت، بستر اصلی اعتراض‌های گسترده دانشجویی بود.
از آن پس کلاس‌های درس به محفلی برای بحث و دانشگاه تهران به محلی برای اعتراض و اعتصاب‌ها تبدیل شد. این مخالفت‌ها در روز 14 آذر پس از اعلام رسمی زاهدی-نخست وزیر وقت- از ارتباط مستقیم با بریتانیا، با حمایت" نهضت مقاومت ملی" به اوج خود رسید. فعالین دانشجویی با سخنرانی هم دانشگاهی‌های‌شان را به اعتراض فرا می‌خواندند و نا آرامی‌ها به سراسر دانشگاه تسری یافت.
15 آذر نیز به همین منوال گذشت تا در روز 16 آذر حکومت برای کنترل اوضاع تصمیم به سرکوب نظامی گرفت.
سر انجام اولین حمله نظامی به محیط دانشگاه در تاریخ کشور اتفاق افتاد.دانشگاه توسط سربازها به مکانی امنیتی تبدیل شد و برای جلوگیری از تنش میان آنها و دانشجویان، رئیس دانشگاه آن روز را تعطیل اعلام کرد. این اتفاقات با اعتراض هایی از سمت دانشجویان رو به رو شد .در ادامه سربازان ویژه‌ی ارتشی به کلاس‌ها حمله و صدها تن از دانشجویان معترض را زخمی و دستگیر کردند. در این میان سه تن از دانشجویان به نام های احمد قندچی(طرفدار جبهه ملی)، آذر (مهدی) شریعت‌رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا(عضو کمیته مرکزی سازمان جوانان حزب توده ایران ) با شلیک گلوله نیروهای نظامی به قتل رسیدند.
دو روز پس از این کشتار نیکسون در دانشکده حقوق دانشگاه تهران، در برابر عکاسان و روزنامه نگاران، دکترای افتخاری این دانشگاه را دریافت کرد و دولت وقت نیز مجبور شد این کشتار را نوعی دفاع از خود معرفی کند، اما کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی - اتحادیه ملی که مکانی برای نقد حکومت پهلوی در قبل از انقلاب اسلامی ایران به حساب می‌آمد روز 16 آذر را روز دانشجو نام گذاری کرد.
69 سال از واقعه 16 آذر سال 1332 و شهادت سه دانشجو به دست حکومت پهلوی در دانشگاه تهران می گذرد، اما هنوز جنبش دانشجویی به پیروی از روحیه استکبارستیزی و ذات آزاده خواهی خود هر سالِ یاد این روز را گرامی می‌دارد و هنوز هم بی‌توجه به سهم خواهی های سیاسی، با فعالیت در تشکل‌ها و انجمن‌های علمی، سیاسی، فرهنگی اجتماعی راستگو ترین منتقد دولت و دلسوزترین فعال مدنی جامعه به حساب می‌آید.
پایان پیام /
منبع: فارس
کلیدواژه: دانشگاه 16 آذر دانشگاه تهران جنبش دانشجویی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۱۲۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نشریات دانشجویی روایتگر جنبش‌های دانشجویی در حمایت از غزه باشند
ایسنا/خراسان رضوی مشاور معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با بیان اینکه نشریات دانشجویی باید روایتگر صادق جنبش‌های دانشجویی دانشگاه‌های غربی در حمایت از غزه باشند، گفت: دانشجویان در آمریکا پیشتاز شدند و نشریات دانشجویی باید با بازگویی و مکتوب کردن جنبش‌ها، این حرکت را بیان و تقویت کنند.
رشید جعفرپور امروز، ۱۶ اردیبهشت‌ماه در افتتاحیه سیزدهمین جشنواره سراسری رسانه و نشریات دانشجویی با عنوان «تیتر ۱۳» که در سالن ۲۲ بهمن دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار کرد: نشریات دانشجویی می‌توانند انعکاس‌دهنده دستاوردهای دانشگاه‌ها و روایتگر پیشرفت‌های آموزش عالی باشند. شاید بسیاری از مواردی که در دانشگاه می‌بینیم را عادی تلقی کنیم، در حالی که همین موضوعات برای مخاطب بیرونی و مردم جذاب است و اگر آنها را نگوییم، به دانشگاه ظلم کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه نشریات دانشجویی محافلی هستند که می‌توانند پیشرفت‌های دانشگاه‌ها را تبیین کنند، ادامه داد: نشریات دانشجویی می‌توانند تقویت‌کننده فضای گفت‌وگو و تبادل نظر در دانشگاه باشند. ما باید در دانشگاه منطق گفت‌وگو با سلایق، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های متفاوت را داشته باشیم و دانشگاه را از حالت قطبی خارج و به فضای تعامل و گفت‌وگو تبدیل کنیم.
مشاور معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم افزود: نشریات دانشجویی می‌توانند بازگوکننده مسائل و چالش‌های دانشگاه باشند. در دانشگاه و آموزش عالی کشور مسائل مختلفی وجود دارد و دانشجویان بهترین کسانی هستند که می‌توانند در خصوص این موارد صحبت کنند و به صورت منطقی و اخلاقی مسائل و چالش‌های دانشگاه را به بحث و بررسی بگذارند و در یک فضای عقلانی به راهکار برسند. همچنین با توجه به اینکه ما در حوزه سواد رسانه‌ای دچار ضعف هستیم، نشریات دانشجویی می‌توانند سواد رسانه‌ای را در دانشجویان افزایش دهند.
جعفرپور با اشاره به انتظاراتی که از نشریات دانشجویی می‌رود، بیان کرد: نخست آنکه در نقد منصفانه عمل کنید. درست است که همگی ما به نقد نیاز داریم، اما نقد باید موجب ارتقای یک سیستم و افراد آن شود. بنابراین اگر نقد از دایره انصاف خارج شود، آثار سویی به دنبال خواهد داشت. لذا از نشریات می‌خواهیم در نقد منصفانه عمل کنند تا هم به ارتقای کشور و هم به ارتقای خودشان کمک کنند.
وی ادامه داد: تنها به بیان مسائل و چالش‌ها اکتفا نکنید و علاوه بر آن راهحلهای پیشنهادی را هم بگویید. زیرا تنها تکرار مسئله فایده‌ای نخواهد داشت، بلکه راهحلهای احتمالی حل مسائل حتی در مقیاس کوچک را بیان کنید.
مشاور معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با تاکید بر اینکه اگر تمام کارهایی که انجام می‌دهیم، دارای خروجی امیدافزا نباشد، باعث شکست جامعه و تأخیر در پیشرفت خواهد شد، گفت: بنابراین تمامی کنش‌ها و جهت‌گیری‌های ما باید به سمتی باشد که امید را زنده نگه دارد، لذا در یادداشت‌ها، تحلیل‌ها و نوشته‌هایمان این نکته را در نظر داشته باشیم.
جعفرپور با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در جمع تشکل‌ها، بیان کرد: دانشگاه سه وظیفه دارد؛ تولید علم، تولید عالم و جهت‌دهی به علم و عالم. چنانکه در تولید علم خوب کار کردیم و چند هزار مقاله و کتاب در سال تالیف می‌شود. رتبه اول ایران در منطقه و رتبه ۱۵ در جهان نشان می‌دهد در تولید علم کارنامه‌ای قابل قبول داریم. اما اگر جهت‌دهی به علم و عالم درست نباشد، نتیجه مثبت نمی‌گیریم. نشریات دانشجویی با بضاعتی که دارند باید در جهت‌دهی به علم و عالم کمک‌کننده باشند.
وی با بیان اینکه نشریات دانشجویی باید روایتگر صادق جنبش‌های دانشجویی دانشگاه‌های غربی در حمایت از غزه باشند، افزود: غزه مظلوم واقع شده است. الحمدلله بیداری خوبی در دنیا صورت می‌گیرد. دانشجویان در آمریکا پیشتاز شدند و نشریات دانشجویی باید با بازگویی و مکتوب کردن جنبش‌ها، این حرکت را بیان و تقویت کنند. این موج نباید بخوابد و باید کمک کنیم این مقاومت اسلامی که به مقاومت جهانی تبدیل شده، به پیش رود.
مشاور معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به وظایف وزارت نسبت به نشریات دانشجویی، اظهار کرد: ما وظیفه داریم فضای لازم برای بالندگی و تقویت نشریات دانشجویی را ایجاد کنیم. در شورای مدیران همواره پیگیر هستیم که چگونه می‌توان از نشریات دانشجویی حمایت کرد. اکنون ۳۷۰۰ نشریه دانشجویی در وزارت علوم داریم، علاوه بر آن تعداد بسیاری در وزارت بهداشت هستند و توسعه این نشریات می‌تواند به تقویت فضای گفت‌وگو و سواد رسانه در دانشگاه کمک کند. لذا تقویت نشریات دانشجویی در دستور کار معاونت دانشجویی وزارت علوم قرار دارد.
جعفرپور با اشاره به ایجاد سامانه نشریات، عنوان کرد: این سامانه کمک می‌کند تا انتخابات مدیران مسئول نشریات به راحتی صورت گیرد. گزارش‌گیری‌های مناسب از این سامانه می‌تواند در تقویت نشریات مؤثر واقع شود. افتخار می‌کنیم که ۳۷۰۰ نشریه دانشجویی داریم، اما هنوز قاعده‌مندی برای این نشریات در فضای مجازی وجود ندارد که یک نقطه ضعف محسوب می‌شود و تدوین آیین‌نامه برای آن ضرورت دارد.
انتهای پیام
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند